Orman Yangınları Sebepleri, Etkileri, İzlenmesi, Alınması Gereken Önlemler ve Rehabilitasyon Faaliyetleri

İklim Değişikliği ve Kentsel Genişlemenin İstanbul İlinde Yangın Riskine Etkileri

İklim parametrelerindeki değişim ve dalgalanmalar özellikle ölü örtü nem içeriğini etkileyerek ormanlarda yangın oluşumu ve yayılışını kolaylaştırabilir veya zorlaştırabilir. İnsan faaliyetlerinin ormanların içi ve çevresinde artması ise hem yangın oluşum riskini artırmakta hem de bölgede yaşayan insanların yangından korunması konusunu gündeme getirmektedir. İstanbul her iki stres faktörünün yani iklim değişikliği ve kentsel genişlemenin etkisi altındadır. Birçok modelin ortalama sonuçlarına göre önümüzdeki on yıllar içinde sıcaklığın artması, yağışın ise azalması beklenmektedir. İstanbul ayrıca kişi başı orman alan oranı en düşük illerimizden birisi olmanın yanında kentsel genişlemenin en net görüldüğü ilimizdir. 1990-2015 arasında kent içinde geçirimsiz yüzeyler %20’nin üzerinde bir artış göstermiştir. Bu da kent nüfusunun arttığını ve ekosistem hizmetlerine olan talebin başta rekreasyon olmak üzere artacağını göstermektedir. Ayrıca son 30 yıla ait uydu görüntüleri kent içi ve çevresindeki tarım arazilerinin yerleşimlerce işgal edilmiş olduğunu ortaya koymaktadır. Bu da yerleşimlerle ormanlar arasındaki mesafenin daraltmış olduğunu göstermektedir. 2010-2020 döneminde orman yangını sayısı ve yanan alanda ciddi bir artış görülmemiş olsa da ekstrem sıcak yıllar veya dönemlerde geniş çaplı ve şiddetli yangın riski zamanla artacaktır.

Prof. Dr. Yusuf Serengil, Ufuk Özkan, Erda Çeler, İkram Çelik
DOI: 10.53478/TUBA.2021.041