Milli Mücadele’nin Yerel Tarihleri Projesi

“Millî Mücadele’nin Yerel Tarihleri” projesi Türkiye’nin Millî Mücadele ile ilgili hafızasını yerelden yola çıkarak zenginleştirmeyi amaçlamaktadır. Proje Millî Mücadele tarih yazımının demokratik, katılımcı, çok sesli ve çok merkezli olarak yeniden ve yerelden yazılması ihtiyacına cevap vermeyi, zamanı genişleterek, mekânı yayarak ve özneleri çoğaltarak bir paradigma değişiminin ilk adımlarını atmayı hedeflemektedir. Bu çalışma çerçevesinde tarihi aşağıdan yukarıya yazma yöntemleri uygulanacak, herkesin katkı sunabileceği, ulusal ve yerel tarihin demokratik, sivil ve katılımcı imkânlarından yararlanılan, insanların kendilerini birer parçası olarak hissedebilecekleri bir tarih ve hafıza oluşturulacaktır.

Proje, Türkiye’nin Millî Mücadele ile ilgili hafızasını, yedi bölge başlığı altında bu bölgelerdeki şehirlerden yola çıkarak hatırlatmayı amaçlamaktadır. Bireyler için hafızanın gördüğü işlevi toplumlar için tarihin gördüğü kabulünden hareketle, şehir şehir Türk toplumunun ortak hafızasına dayanan bir Millî Mücadele belleği oluşturulacaktır. Bir ulusun tarihinin, yalnızca elitlerin düşünce ve eylemlerinden ibaret olmadığı, bütün toplumsal unsur ve katmanların birlikte yaşadığı ve hatırladığı bir tarih olduğu ortaya konulacaktır. Bölge jeopolitiğinden işgallere, yerel direniş faaliyetlerinden asayiş problemlerine, yerel basından iktisadi hayata Millî Mücadele döneminin kapsamlı bir değerlendirmesi yapılacaktır.

Türkiye Bilimler Akademisi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi ortaklığı ile yürütülen proje neticesinde, “Millî Mücadele’nin Yerel Tarihleri” üst başlığı altında ciltler halinde bir dizi yayınlanacaktır.

Projenin ilk çalıştayı 7-8 Haziran 2021 tarihinde “Millî Mücadeleye Yerel Bakışlar” başlığıyla başlatılmış ve projenin yol haritası belirlenmiştir. 22 farklı üniversite ve 3 müzeden toplam 34 bilim insanının katıldığı çalıştayın ardından sonuç raporu da yayımlanmıştır.

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve Gaziantep Üniversitesi ev sahipliğinde “Millî Mücadeleye Yerel Bakışlar Sempozyumu” Panorama 25 Aralık Müzesi’nde 22-24 Ekim 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. 29 farklı üniversite, kurum ve bağımsız araştırmacıların yer aldığı iki gün süren bilimsel program 40’ı aşkın bilim insanıyla yürütülmüştür.

2-26 Haziran 2022 tarihlerinde düzenlenen “Millî Mücadele’de Karadeniz” başlıklı III. Sempozyum ve Çalıştayda ise Hitit Üniversitesi ev sahipliğinde 24 üniversiteden 35 bilim insanı yerel tarihi mercek altına almıştır.

28-30 Ekim 2022 tarihleri arasında “Millî Mücadele’de Batı Anadolu ve İzmir Sempozyumu” başlığıyla Ege Üniversitesi’nde gerçekleştirilen sempozyumda Batı Anadolu ve İzmir özelinde millî mücadeleye bakılmıştır. Farklı üniversitelerden akademisyenler, İzmir’in işgalinden işgal günlerinde diğer Batı Anadolu şehirlerinin durumuna, belgelerin dilinden millî mücadelede rol oynamış portrelere, Büyük Taarruz’a ve sonrasında yaşananlara kadar geniş bir çerçevede bildirilerini sunmuşlardır.

Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023’te tamamlanacak şekilde takvimlendirilen Millî Mücadele’nin Yerel Tarihleri Projesi ile Millî Mücadele yılları, katılımcı, kapsayıcı, yeni bir bakış getiren çok boyutlu ve disiplinler arası bir yöntemle değerlendirilecek ve seri halinde yayınlanması planlanmaktadır.