Orman Yangınlarının Yönetiminde Bilgi Teknolojilerinin Katkıları

2021 yılında Akdeniz Bölgesi’nde yaşanan orman yangınları büyük ölçüde can ve mal kaybına neden olmuştur. Ülkemizde 1997-2018 yılları arasında yıllık ortalama 10350 ha orman alanı yangından etkilenmiştir. Orman yangınları bir taraftan doğal ekosistem işleyişini doğrudan etkilerken diğer taraftan ormanlık alanlarla doğrudan ve dolaylı etkileşimde bulunan insan ve onun yaşam çevresini de olumsuz etkilemektedir. Özellikle yerleşim yerlerine yakın bölgelerde meydana gelen yangınlar yerleşim alanlarına, ekosisteme büyük zarar vermekte, insanlar hayatını ve malını kaybetmektedir. Orman yangın yönetiminin temel bileşenlerinden biri olan yangın riskinin belirlenmesinde kullanılacak verilerin mekansal ve zamansal olarak yüksek doğruluğa sahip olması, yangın yönetimine bağlı ortaya çıkan yangın öncesi, yangın esnası ve sonrasındaki tedbirlerin belirlenmesinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Orman yangınlarına hazırlıklı olmada doğru bilgi üretimi ve bilginin güncel tutulması ancak güncel bilgi teknolojileri ile mümkündür. Yangından etkilenebilirliğin belirlenmesinde ve risk analizlerinin yapılması ve güncel tutulması aşamasında da hızlı ve doğru veri akışı ve bu verilerin birlikte analizi önem taşır. Uzaktan algılama verileri bu bağlamda önemli bir veri kaynağıdır. Tüm verilerin bir arada analiz edilmesine olanak sağlayan coğrafi bilgi sistemleri ise önlemlerin öncesinde alınmasında ve süreç yönetiminde vazgeçilmezdir. Bu çalışmada, öncelikle orman yangını çalışmalarında uzaktan algılamadan bahsedilmiş daha sonra da Çakırlar-Antalya’da coğrafi bilgi sistemi ve Bulanık Hiyerarşi Süreci ile gerçekleştirilen risk analizi sonuçları sunulmuştur.