Orman Yangınları Sebepleri, Etkileri, İzlenmesi, Alınması Gereken Önlemler ve Rehabilitasyon Faaliyetleri

Orman ve Yerleşim Yeri Arayüzü Alanlarındaki Hukuki Boşluklar

Ülkemiz topraklarının yaklaşık %29’luk kısmını oluşturan ve toplam alanı 23 milyon hektara ulaşan ormanlarımız doğal ya da insan kaynaklı yangınların sürekli tehdidi altındadır. Akdeniz ikliminin etkili olduğu ve ülkemizin önemli bir bölümünü oluşturan Akdeniz, Ege ve Marmara kıyılarını içeren bölgelerde yangın afetleri ile sürekli karşılaşılmaktadır. Akdeniz iklim tipine ait orman ekosistemlerinin doğal gelişme süreçlerinin sonucu olarak da ortaya çıkabilecek yangınların etkisini azaltacak tedbirlerin alınması oldukça önemli bir husustur. Özellikle ülkemizin güney ve batı bölgelerinde yer alan ormanlar yerleşim alanlarına oldukça yakındır. Orman içi ve orman kenarlarındaki köyler ile turizm, çöp depolama ve sanayi faaliyetleri ile ilgili tesisler orman alanı ile yakın etkileşim içindedir. Bu nedenle ortaya çıkan yangınlar sadece ormanlarımızı değil çevresindeki yerleşimleri ve tesisleri de zarara uğratmaktadır. Bu tür alanlardaki kontrolsüz yapılaşma ve insan faaliyetleri yanıcı madde miktarını ve yayılış özelliklerini etkileyerek yangın yönetimini zorlaştıran ortamları oluşturabilmektedir. Yaklaşık 12 milyon hektarlık orman alanımızın yangına hassas bölgelerde yer almakta olduğu göz önünde bulundurularak bu alanların orman yangınlarına karşı dirençlerini artırmak için “Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi Projesi (YARDOP)” 2014 yılında 6976 Sayılı Tamimi kapsamında revize edilerek yayımlanmıştır. Bu kapsamda günümüzde birçok bölgede YARDOP kapsamında çalışmalar gerçekleştirilmektedir. YARDOP kapsamında orman arazileri ve yerleşim yeri arayüzü alanlarında ön görülen yangın önleyici tesisler tanımlanmış ve ilgili çalışmalarda dikkat edilmesi gereken hususlar da belirtilmiştir. Orman ve yerleşim yeri arayüzü alanlarında gerçekleştirilecek olan afetlerin önlenmesine yönelik yangın yönetim faaliyetlerinin etkinliğini artırmak için bazı yasal ve idari düzenlemelere ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, öncelikle ormanın hukuki durumu hakkında temel noktalara değinilmiş, YARDOP çalışmaları hakkında temel hususlar aktarılmış ve orman ve yerleşim yeri arayüzü alanlarına yönelik düzenlemelerdeki bazı yasal eksiklikler ortaya konularak, bu kapsamda birtakım önerilerde bulunulmuştur.

 

Prof. Dr. Mustafa Yanalak, Doç. Dr. Cumhur Güngöroğlu, Öğr. Gör. Mehmet İşiler
DOI: 10.53478/TUBA.2021.053