TÜBA Üyelerine İlim Yayma Ödülleri
TÜBA Konsey Üyesi Prof. Dr. Fikrettin Şahin ve TÜBA GEBİP Üyesi Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran İlim Yayma Vakfı tarafından bu yıl ilk kez düzenlenen “İlim Yayma Ödülleri”nin sahibi oldu.
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker'in yanı sıra TÜBA Üyelerinin de katılımıyla Dolmabahçe Sarayı’nda 22 Aralık 2019 tarihinde düzenlenen törende Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin Büyük Ödül’ü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan alırken, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran’a Mühendislik, Doğa ve Sağlık Ödülü, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından takdim edildi. İki yılda bir tekrarlanacak olan İlim Yayma Ödülleri’nin 2019 Sosyal Bilimler Ödülü ise Prof. Dr. İlyas Kemaloğlu’nun oldu.
Prof. Dr. Fikrettin Şahin “obezite sorununun kontrolü ve tedavisi için borlu çözüm çalışmaları” ile Büyük Ödül’ün sahibi oldu.
Prof. Dr. Fikrettin Şahin, bor ve bor bileşiklerini kullanarak gıda, çevre, tıp ve bitki orijinli mikroorganizmaların moleküler tanısı ve karakterizasyonu yanında bunlarla ilgili endüstriyel kullanıma sahip biyolojik formülasyonlar ve antimikrobiyal malzemeler geliştirdi. Yine aday kök hücre üretimi, gen ve kanser tedavisi gibi konularda da ayrı ayrı çalışma grupları oluşturarak bilimsel araştırma geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerini sürdürüyor. Dünyada en az 2,1 milyar fazla kilolu veya obez insan olduğu ve yıllık 2,8 milyon ölümün obezite ile ilişkili olduğu tahmin ediliyor. Prof. Şahin’i ödüle taşıyan araştırma ile de bu sorununun mekanizmaları, hastalığın kontrolü ve tedavisi ile ilgili yeni bir yaklaşım öneriliyor; bor türevlerinin obezite patogenizinde rol oynayan, adipogenez ile ilişkili genlerin ve proteinlerin ekspresyonunu ve adipositlerde apoptozu uyarmadan, mitotikklonal gelişmeyi bastırdığı gösteriliyor. Bu veriler obezite ve ilişkili hastalıkların önlenmesi ile tedavisi açısından umut verici yeni bilgiler sunuyor. Ulusal ve uluslararası patenti alınan ürünün ticarileşmesi için ise 2019 yılında gerekli ruhsatlandırma çalışmaları da başlatılmış bulunuyor.
Bu güne kadar başarılması güç bilimsel çalışmalar ve Ar-Ge ürünlerine imza atan Prof. Dr. Fikrettin Şahin, Dermobor antiseptik yara iyileştirme jeli üretmiş, bu ürünün uluslararası piyasada da satılabilmesi alt yapı çalışmalarını ise planlanmış bulunuyor. Ayrıca, 12 adet Life7 radyoterapi ve Dermobor marka ismi altında birçok kozmetik ürünü de bulunuyor. Bunların dışında 38 adet tarım ürününün, biyo gübre veya biyopestisit'in çeşitli ülkelerde satışı/tanıtımı devam ediyor.
Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran “hidrojenin yakıt olarak kullanılabilmesi çalışmaları” ile Mühendislik, Doğa ve Sağlık Ödülü’nün sahibi oldu.
Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran, yakıt pillerinde hidrojenin uygun depolama koşullarının oluşturulması ve bu depolanan hidrojenin enerji üretim aşamasına geçişte, tekrar elde edilmesinde nano parçacıkların katalizör olarak kullanılmasını sağlayan çalışmasıyla Mühendislik, Doğa ve Sağlık Bilimleri kategorisinde İlim Yayma Ödülü’ne layık görüldü.
758 başvuru arasından özgünlük, uygulanabilirlik, atıf alma durumu, akademik yetkinlik gibi pek çok kriterin göz önünde bulundurulduğu, titizlikle gerçekleştirilen değerlendirmeler sonucunda üç kategoride toplam 500 bin lira ödül verildi.
