Cengiz Han ve Mirası

Moğolistan’daki Türk Topluluklarının Dünü, Bugünü ve Yarını

Moğolistan, sahip olduğu geniş bozkırları, sulak ve büyük ormanlarıyla başta Moğol halkları olmak üzere pek çok etnik topluluğa binlerce yıldır ev sahipliği yapıyor. Günümüzde, Moğolistan topraklarında özellikle Kuzey-batı ve Batı Moğolistan bölgelerinde, başta Müslüman Kazak ve Hotonlar olmak üzere, Şamanist Tuvalar ile onlarla aynı etnik grupta yer alan ve geyik çobanlığı yaparak hayatlarını sürdüren Duhalar ve muhtemelen Cengiz Han’ın Türkistan seferiyle Moğolistan topraklarına göç ettirilen Özbek asıllı oldukları düşünülen Çantuular yaşıyor.

Moğolistan’da hayatlarını sürdüren Türk Toplulukları, farklı dönemlerde bu topraklara gelip yerleşseler de kendi dillerini ve kültürlerini belli ölçüde muhafaza ederek, kimliklerini bugüne kadar taşımaya muktedir olmuşlar. Ancak hızlı değişen dünya koşulları, konar-göçer yaşamın yeni nesiller arasında cazibesini kaybetmesi, kent yaşamının sunmuş olduğu sosyo-ekonomik fırsatlar ve buna bağlı olarak yaşanan göçler, bu topluluklar arasında kültürel değişimin son yıllarda artarak devam etmesine sebep olmuş. Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde, bu kültürel değişim ve dönüşüm, Moğolistan’daki Türk topluluklarının etnik ve kültürel kimliklerinin kaybolmasına sebebiyet verecek ve sürecin Moğollaşma ile tamamlanması kaçınılmaz olacak.

Prof. Dr. Ekrem Kalan
DOI: 10.53478/TUBA.2021.028