TÜBA’dan, S20 Zirvesinde Küresel İklim İş Birliği Çağrısı
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker ve Akademi Asli Üyesi Prof. Dr. Ahmet Nuri Yurdusev, Güney Afrika’nın Pretorya şehrinde Güney Afrika Bilim Akademisi’nin (The Academy of Science of South Africa - ASSAf) ev sahipliğinde gerçekleştirilen "Bilim 20" (Science - S20) 2025 Açılış Toplantısına katıldı.
1 Aralık 2024 - 30 Kasım 2025 tarihleri arasında G20 başkanlığını üstlenen Güney Afrika’da; ana teması "İklim Değişikliği ve Refah" olarak belirlenen 2025 S20’de iklim değişikliğiyle mücadele, küresel ölçekte iş birliği gerektiren bir süreç olduğunun altı çizildi. Konu Güney Afrika’nın stratejik öncelikleriyle ve küresel ölçekte sürdürülebilir, bilim odaklı çözümlere duyulan ihtiyaç çerçevesinde de ele alındı. S20 2025 tartışmaları; bilim, politika, ekonomi ve toplumun ortak çabalarıyla sürdürülebilir bir gelecek inşa edilebileceği hedefiyle, kapsayıcı ve adil çözümler geliştirerek iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak üzere gerçekleştirildi.
Akademi temsilcilerinin katılımıyla açılan program, ASSAf Başkanı Prof. Thokozani Majozi ve ASSAf İcra Direktörü Prof. Himla Soodyall’un konuşmalarıyla başladı. Açılışla birlikte 4 oturumun düzenlendiği toplantıda söz alan Başkan Şeker, İklim Değişikliği ve Refah” temasının hem insanlar hem de dünya için son derece önemli olduğunu söyledi.
İklim planları, kısa vadeli siyasi değişimlere göre değişemez.
“İklim değişikliği yalnızca çevresel bir mesele değildir. Ekonomileri, gıdayı, suyu ve milyonlarca insanın yaşamını etkiler. En yoksul ve en savunmasız olanlar bu durumdan en fazla zarar görenler. Tartışma belgesinde belirtildiği gibi, insanların refahı, iklim zorluklarını ne kadar iyi yönettiğimize bağlı. Ancak görevimiz sadece zararları azaltmak ve değişimlere uyum sağlamak değil, aynı zamanda adalet ve hakkaniyeti gözetmek. İklim adaleti, en fazla etkilenen ülkelere ihtiyaç duydukları desteği vermek anlamına gelir. Bu, teknoloji paylaşımı, finansal yardım ve eğitim programlarını içermeli. Hazırlayacağımız tartışma belgesi bu sorunlara değiniyor, ancak verilen sözleri eyleme dönüştürecek net adımlara ihtiyacımız var.” dedi.
Bilimin, politika oluşturmak konusunda kiiyt bir noktada olduğunu belirten Şeker, bilim insanlarının söyledikleriyle hükümetlerin yaptıkları arasında hâlâ büyük bir uçurum olduğuna dikkat çekti. Hükümetlerin, iklim politikalarını belirlerken bilimsel tavsiyelere uymak zorunda olduğunu söyledi ve uzun vadeli iklim planlarının, kısa vadeli siyasi değişimlere göre şekillenmemesi gerektiğine vurgu yaptı.
“TÜBA, ülkeler arası iş birliğinin gücüne inanıyor. Bilgi paylaşımı tek başına yeterli değildir; harekete geçmemiz gerekiyor. S20, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) gibi kuruluşlarla daha yakın çalışmalıdır. Bu, bilimsel araştırmaların gerçek politika değişikliklerine dönüşmesini sağlayacaktır. Hem emisyonları azaltmak hem de iklim değişikliğine uyum sağlamak önemlidir. Ancak tartışma belgesi endişe verici bir eğilimi ortaya koyuyor. Emisyon azaltma çabaları yavaşlarken, uyum sağlama ihtiyacı giderek artıyor. Bu, sorunu önlemek yerine ona tepki verdiğimiz anlamına geliyor.” dedi.
İklim değişikliğini daha da kötüleşmeden durdurmak için yeterince çaba gösteriyor muyuz? Sorusunu soran Şeker Bilim akademileri olarak, güçlü ve kanıta dayalı öneriler sunmakla yükümlüyüz. İklim konularının her seviyede eğitimin bir parçası olması, geleneksel ve yerel bilginin modern bilimle birlikte kullanılması, ülkelerin iklim sorunlarını birlikte ele alabileceği bölgesel merkezler oluşturulması gibi konulara odaklanılması gerektiğini ifade etti.
Zaman daraldığını belirten Prof. Dr. Muzaffer Şeker asıl sorunun “Sözleri nasıl eyleme dönüştürebiliriz?” olduğunu, TÜBA’nın üzerine düşeni yapmaya hazır olduğunu söyledi. Bilim, dünyanın iklim değişikliğiyle mücadelesine rehberlik etmelidir. Gerçek çözümler bulmak, somut değişiklikler yapmak ve adil, sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için birlikte çalışmayı dört gözle bekliyoruz dedi.
Toplantıda; bir sonraki yüz yüze S20 toplantısının, Eylül 2025'teki Bakanlar Toplantısı etrafında planlanacağını ve akademi başkanları ile diğer önemli isimlerin katılımının en üst düzeye çıkarılarak bildirinin son halinin tamamlanmasının sağlanacağı bilgisi verildi.
Başkan Şeker ayrıca, Türkiye’nin Pretorya Büyükelçiliği’ne de ziyarette bulundu. Büyükelçi Kezban Nilvana Darama Yıldırımgeç’in, G20 Maliye Bakanları Zirvesi için Cape Town’da olması dolayısıyla TÜBA Heyetine Büyükelçilik Misyon Şefi Yardımcısı Berrak Kekeç ve Eğitim Müşaviri Nedim Kaya ev sahipliği yaptı.
