TÜBA-Deprem, Kentsel Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Çalıştayı
TÜBA Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu'nun, deprem riski altındaki bölgelerde şehirlerin güvenli, yaşanabilir ve sürdürülebilir bir şekilde yeniden yapılandırılması hedefiyle Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlediği “Deprem, Kentsel Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Çalıştayı” gerçekleştirildi.
Kocaeli Valisi İlhami Aktaş, TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Berna Abiş, TÜBA Asli Üyesi ve Kocaeli Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi (KOSTÜ) Rektörü Prof. Dr. Muzaffer Elmas ve TÜBA Asli Üyesi ve TÜBA-Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. Mehmet Emin Aydın’ın açılış konuşması yaptığı programda Başiskele Kaymakamı Dr. Soner Şenel, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Alişarlı, TÜBA Üyesi ve Hasan Kalyoncu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Türkay Dereli, Gebze Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Hasari Çelebi ve Gölcük Belediye Başkan Yardımcısı Ahmet Karadağ da yer aldı. Çalıştaya TÜBA üyeleri, bakanlıklardan temsilciler, devlet ve vakıf üniversitelerinden öğretim üyeleri, yerel yönetim temsilcileri, çeşitli mesleki derneklerden ve özel sektörden alanında araştırıcı, uzman ve yöneticiler ile afet yönetimi ve sürdürülebilirlik konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarından temsilciler katıldı.
TÜBA’nın bilim temelli rehberlik ve danışmanlık işlevi çerçevesinde, gerçekleştirdiği çalıştayla deprem riskine karşı toplumun bilinç düzeyinin artırmak ve olası afetlere karşı hazırlıklı olmak, deprem riski altındaki yapıların ve alanların modern ve dayanıklı şehircilik anlayışıyla yeniden yapılandırılması ve ekolojik dengeyi koruyarak kentsel dönüşüm projelerine entegre edilmesi amacıyla düzenlendi. Bu kapsamda kentsel dönüşüm politikaları ve bu dönüşümün yasal çerçevesi, finansman modelleri ve teşviklerin yanı sıra kentsel dönüşümün sosyal ve ekonomik etkileri de tartışıldı. Sürdürülebilirlik kapsamında ise yeşil bina tasarımı ve enerji verimliliği üzerinde duruldu. Atıkların yönetimi, geri dönüşüm, doğal kaynakların korunması ve bu doğrultuda çevre dostu uygulamaların hayata geçirilmesi ele alındı.
Deprem öncesi ve sonrasında multidisipliner bir süreç yürütülmeli
Kocaeli Valisi İlhami Aktaş yaptığı konuşmada; Türkiye'nin bir deprem ülkesi olarak son yıllarda yangın, sel, kuraklık gibi doğal afetlerle mücadele ettiğini vurguladı. Türkiye’nin küresel ısınma ve coğrafi konumunun da afetlerin sarsıcı sonuçları üzerinde etkili olduğunu söyledi. Afetlerin neden olduğu can kaybının toplumsal bir yaraya dönüştüğünü ve bunu telafi etmenin mümkün olmadığını ifade etti. Depremden sonra toparlanma maliyetinin depreme hazırlık sürecindeki bütçeden çok daha yüksek olduğuna dikkat çekerek, Kocaeli’nin dirençli bir şehir olması için tüm kurumlarla iş birliği içinde çalıştıklarını belirtti.
Başkan Şeker, deprem öncesi ve sonrasında gerçekleştirilen tüm çalışmaların multidisipliner bir süreç olduğunu belirtti ve doğal afetlerin etkilerinin azaltılabileceğini dile getirdi. Depremin neden olduğu can kaybının ve yarattığı ekonomik sonuçların aslında her aşamada sorumlu olanların işlerini bu sorumluluk bilinciyle yapmadıklarının açık göstergesi olduğuna dikkat çekti ve bu anlamdaki ahlaki yozlaşmayla mücadelenin de önceliklendirilmesi gerektiğine işaret etti. Deprem Gerçeği”, “Kentsel Dönüşüm ve Toplumsal Etkileri”, “Sürdürülebilirlik ve Uygulamalar” oturumlarında ortaya konan sonuçlar ve sunulan bildirilerin kitap haline getirilerek ilgili kişi ve kurumlarla paylaşılacağı bilgisini verdi.
Başkan Vekili Berna Abiş, büyükşehir olarak deprem başta olmak üzere afetlerin zararlarını azaltmaya yönelik çalışmalarının sürekli güncellendiğini anlattı ve kentsel dönüşümün öncelendiğini ve Kocaeli’nin dirençli şehirlerden biri haline gelmesi için var güçle çalıştıklarını ifade etti.
KOSTÜ Rektörü Prof. Dr. Muzaffer Elmas, depreme dayanıklılık konusunda yeni yönetmeliklerin gerekliliğine dikkat çekti, Türkiye'nin deprem bölgesi haritasının gelişime açık olduğunu belirterek, deprem yönetmeliklerinin yenilendiğini söyledi. Deprem riski yüksek olan binalar için gerekli önlemlerin hızla alınması gerektiğini vurguladı.
1999 Gölcük ve 2023 Kahramanmaraş depreminin sonuçlarını hatırlatan TÜBA Üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Aydın, Türk Deprem Yönetmeliği'nin son versiyonu uluslararası standartlarla uyumlu olduğunu fakat uygulama ve denetimlerde eksiklikler olduğunu söyledi. Kentsel dönüşüm projeleri kentsel dönüşümün sürdürülebilir enerji kaynaklarıyla entegre edilmesi gerektiğini belirtti. Aydın, şehirlerin iklim dostu ilkelerle uyumlu hale gelmesinin zorunluluğuna vurgu yaptı.
