Başkan Şeker ADÜ’de “Akademik Sorumluluklarımız ve Uluslararası Bilimsel Rekabet”i Anlattı
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nde (ADÜ) “Akademik Sorumluluklarımız ve Uluslararası Bilimsel Rekabet” başlıklı akademik yıl açılış dersi verdi.
Konuşmasına TÜBA Şeref Üyesi Prof. Dr. Aziz Sancar’ın “Çoğu insan zekâya inanır, ben inanmıyorum; bizi birbirimizden ayıran emektir” sözüyle başlayan Prof. Şeker, akademide emeğin, sabrın ve ahlaki tutumun her zaman en büyük fark yaratan unsur olduğunu vurguladı.
Prof. Şeker, Osmanlı’dan günümüze uzanan bilim geleneğini ve TÜBA’nın bu mirası sürdürmedeki rolünü anlatarak, Akademi’nin kurulduğu 1993 yılından itibaren yürüttüğü faaliyetleri özetledi. TÜBA’nın bugün hem ulusal hem de uluslararası düzeyde bilimsel iş birlikleri, çalışma grupları, destek programları ve ödülleriyle güçlü bir konuma sahip olduğunu belirtti. TÜBA’nın son dönemdeki uluslararası etkinliklerine de değinen Prof. Şeker, TÜBA’nın Güney Afrika’da gerçekleştirilen G20 Bilim Başdanışmanları Yuvarlak Masa toplantılarından, Azerbaycan, Danimarka, Endonezya ve Umman’da düzenlenen bilimsel forumlara kadar pek çok platformda Türkiye’yi temsil ettiğini söyledi. TÜBA’nın “bilim diplomasisi” faaliyetleriyle Türkiye’nin küresel bilim sahnesinde artan etkinliğini vurguladı.
Konuşmasında TÜBA’nın son yıllarda gerçekleştirdiği projelere de yer verildi. Türk-İslam Bilim Kültür Mirası (TİBKM) Projesi kapsamında yayımlanan 62 eserin yıl sonuna kadar 66’ya ulaşacağını ifade eden Prof. Şeker, Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü Programı’nın da Türkçenin bilim dili olarak güçlenmesine önemli katkı sağladığını belirtti. TÜBA’nın yayınlarının artık Web of Science’ın “Book Citation Index”inde yer almasının da Türkiye açısından önemli bir gelişme olduğunu dile getirdi.
Prof. Şeker, konuşmasının önemli bir bölümünü yapay zekânın akademik yaşam üzerindeki etkilerine ayırdı. Yapay zekâ destekli metin üretiminde etik ihlaller, şeffaflık, intihal ve eşitsizlik risklerine dikkat çekti. UNESCO’nun “Yapay Zekâ Etiği Tavsiyeleri”nden örneklerle, teknolojinin insan merkezli ve sorumlu bir biçimde kullanılmasının gerekliliğini vurguladı. Eğitim, araştırma ve toplumsal katkının üniversiteleri üniversite yapan temel unsurlar olduğunu belirten Prof. Şeker, akademik etik, kalite ve nitelikli insan yetiştirme konularının Türkiye’nin geleceği açısından stratejik önem taşıdığını ifade etti. Depremler kadar “ahlak depremlerinin” de toplumda ciddi yıkımlar yarattığını belirterek, her bireyin kendi alanında sorumluluk bilinciyle hareket etmesi gerektiğini söyledi: “Deprem hasarının sadece jeolojik değil, ahlaki boyutlarını da düşünmemiz gerekiyor.”
Sunumunun sonunda, TÜBA Şeref Üyeleri Prof. Dr. Gazi Yaşargil, Ord. Prof. Dr. Cahit Arf ve Prof. Dr. Fuat Sezgin’den alıntılar yaparak “bilimde sabır, özveri ve insan merkezli düşüncenin” önemini vurgulayan Prof. Şeker, konuşmasını Mevlânâ’nın “Şimdi yeni şeyler söylemek lazım” dizeleriyle tamamladı. Açılış dersinin ardından Aydın Valisi Yakup Canbolat ve ADÜ Rektörü Prof. Dr. Bülent Kent tarafından Prof. Şeker’e teşekkür plaketi takdim edildi.
Programın ardından rektörlük makamında Aydın Valisi Yakup Canbolat ve akademisyenlerle bir araya gelen Başkan Şeker Prof. Kent’e TÜBA’nın son dönemde öne çıkan yayınlarından Science Diplomacy, Emir Timur ve Mirası ile The Historical Atlas of Turkic States adlı eserleri hediye etti.