TÜBA Şeref Üyesi Prof. Dr. Halil İnalcık Vefat Etti
"Tarihçilerin kutbu" olarak bilinen Prof. Dr. Halil İnalcık, Ankara’da tedavi gördüğü hastanede 25 Temmuz akşamı vefat etti.
100 yaşında yaşamını yitiren Prof. Dr. Halil İnalcık için 27 Temmuz Çarşamba günü Bilkent ve Ankara Üniversiteleri tarafından tören düzenlenecek ve cenazesi 28 Temmuz Perşembe günü İstanbul Fatih Camii’nde kılınacak cenaze namazının ardından Fatih Camii haziresine defnedilecek.
Prof. Dr. Halil İnalcık’a Allah’tan rahmet; ailesine, sevenlerine ve bilim camiasına başsağlığı dileriz.
Prof. Dr. Halil İnalcık kimdir?
7 Eylül 1916'da İstanbul'da doğdu. İlkokulu Ankara Gazi Mektebi'nde okuyan İnalcık, Sivas Muallim Mektebi'nde başladığı orta öğretimini Ankara'da Gazi Muallim Mektebi'nde bitirdi. Lise eğitimini, dönemin en iyi okullarından biri olan Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi'nde alan İnalcık, yüksek öğrenimini Ankara Üniversitesi (AÜ) Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde (DTCF) tamamladı. Üniversiteden 1940'ta mezun olan İnalcık, 1942'de Türkiye'de sosyo ekonomik tarih yazıcılığının ilk örneklerinden biri olan "Tanzimat ve Bulgar Meselesi" başlıklı teziyle doktor oldu.
AÜ DTCF Yeni Çağ Kürsüsü'ne 28 Nisan 1942'de asistan olarak atanan İnalcık, 15 Aralık 1943'te "Viyana'dan 'Büyük Ricat'e Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Hanlığı" teziyle doçent unvanını aldı.
İnalcık, 1945'te AÜ DTCF Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden Şevkiye Işıl ile evlendi.
Türk Tarih Kurumu (TTK) üyeliğine 1947'de seçilen İnalcık, 2 Haziran 1952'de "Viyana Bozgun Yıllarında Osmanlı-Kırım Hanlığı İşbirliği" teziyle profesörlük unvanı aldı. 1950'lerden beri yayınları ve öğretim faaliyetleriyle adı dünya tarih çevreleri tarafından yakından izlenen İnalcık, 1972'de aldığı davet üzerine Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü'nde imtiyazlı profesör olarak çalışmaya başladı. İnalcık'ın, 1973'te İngiltere'de "The Ottoman Empire: The Classical Age, 1300-1600 (Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ, 1300-1600)" adlı eserini yayınladı. Birçok yabancı dile tercüme edilen eser, seçkin dünya üniversitelerinde okutulan temel eserler arasında yer aldı. Prof. Dr. İnalcık, 1978'de Royal Asiatic Society tarafından şeref üyesi seçildi.
Yaklaşık 15 yıl çalıştığı Chicago Üniversitesinden 1986'da emekli olan İnalcık'a, aynı yıl Boğaziçi Üniversitesi’nce fahri doktora verildi. İnalcık, 1990-1992 arasında Harvard ve Princeton Üniversiteleri’nde misafir profesör olarak dersler verdi, 1991'de Türk tarih ve kültürüne yaptığı katkılardan dolayı Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’nca Yüksek Hizmet Madalya ve Diploması'na layık görüldü. Halil İnalcık, 1992'de Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı ve Rektör Prof. Dr. Ali Doğramacı'nın daveti üzerine, lisansüstü Tarih Bölümü'nü kurdu. Prof. Dr. İnalcık, aynı yıl Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’na üye seçildi.
İnalcık, 1998'de 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in elinden İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Ödülü'nü aldı. Kültür Bakanlığı’nın “Osmanlı uygarlığı” üzerinde bir eser hazırlamak üzere oluşturduğu "Kültür Bakanlığı 700. Yıldönümü Yayın Komisyonu"nun başına getirilen İnalcık'ın editörlüğünü yaptığı eser, Dünya Kitap Fuarı'nda birincilik ödülüne layık görüldü.
Sofya Üniversitesi’nin 2001'de fahri doktora verdiği Prof. Dr. İnalcık'a 2002'de İslam Konferansı Teşkilatı’nca teşekkür plaketi verildi. Kültür Bakanlığı "2002 Kültür ve Sanat Büyük Ödülü"nü kazanan İnalcık, Macaristan Cumhurbaşkanı Ferenc Madl'ın elinden Macaristan Liyakat Nişanı'nı aldı.
Kültürel gelişime yön veren bilimsel çalışmalarıyla 2005'te Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülüne layık görülen Prof. Dr. İnalcık'a 2008'de "TBMM Onur Ödülü" verildi.
Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü'nün kurucusu Prof. Dr. İnalcık'a, 2005'te Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, 2008'de TBMM Onur Ödülü verildi.
Tarihçilerin duayeni İnalcık, 2012'de Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı’nın (TÜRKSOY) onur madalyasını aldı.
100 yaşında hayatını kaybeden Prof. Dr. Halil İnalcık, 20. yüzyıl sona ererken Cambridge Uluslararası Biyografi Merkezi tarafından dünyada sosyal bilimler alanındaki sayılı 2000 bilim insanı arasında gösterildi.
7 dil bilen Prof. Dr. Halil İnalcık, 1993 yılında TÜBA Üyesi seçildi.
TÜBA 3. Başkanı Prof. Dr. Yücel Kanpolat'ın TÜBA Üyesi Prof. Dr. Halil İnalcık ile 2009 yılında Ankara TÜBA Başkanlığında gerçekleştirdiği söyleşi