İklim Değişikliği ve Orman Yangınları İlişkisi TÜBA Kitabında
TÜBA tarafından hazırlanan, editörlüğünü TÜBA Asosye Üyesi ve Gebze Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taşkın Kavzoğlu’nun yaptığı, orman yangınlarının tüm boyutlarıyla ve modern dünyadaki bakış açısıyla ele alındığı “Orman Yangınları: Sebepleri, Etkileri, İzlenmesi, Alınması Gereken Önlemler ve Rehabilitasyon Faaliyetleri” yayımlandı.
Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu öncelikli alanlarda kapsamlı bilimsel bilgiler sunan güncel ve özgün kitap çalışmaları yapmayı öncelikli çalışmaları arasında gören ve bu bağlamda Marmara Denizi’nde gün yüzüne çıkan ve zamanla ciddi bir tehdit boyutuna ulaşan müsilaj hakkında da bilimsel eser yayımlayan TÜBA, orman yangınları konusunda da detaylı bir çalışmaya imza atarak farklı disiplinlerden bilim insanlarını bir araya getirdi ve çözüm önerilerinin de yer aldığı eseri yayımladı.
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker konuyla ilgili yaptığı açıklamada orman yangınlarının son yıllarda sayısında ve kapsadığı alan miktarında yaşanan ciddi artışlar nedeniyle Türkiye’nin önemli bir sorunu haline geldiğini ifade etti ve “Özellikle 2021 yılı yaz aylarında meydana gelen orman yangınları Türkiye tarihindeki en büyük yangınlardan biri olarak tarihe geçti, ciddi endişeler yarattı, sebepleri, etkileri, müdahale stratejileri ve gelecekte tekrarlanma potansiyelleri merak konusu oldu. Konu hakkında çalışmalarına başladık; orman yangınlarını sebepleri, etkileri, izlenmesi, alınması gereken önlemler ve rehabilitasyon faaliyetleri gibi bir çok boyutta bilimsel açıdan ele alan kapsamlı bir kitabın hazırlıklarını planlandık ve bu konuda çalışmalar yürüten TÜBA Üyesi Prof. Dr. Taşkın Kavzoğlu editör olarak görevlendirdik. Bu kapsamda esere katkı sunan tüm bilim insanlarımıza ayrıca teşekkür etmek isterim.” dedi.
Yapay zeka ve bilişim teknolojilerinin kullanımı orman yangınları için çok önemli
“Çok farklı sebeplerle ortaya çıkan orman yangınları sadece ağaçlık alanların yanması değil insan hayatını, yaban hayatını, ekosistemi, havayı, orman toprağını ve turizmi olumsuz yönde etkileyen önemli afetler olduğunu dile getiren Prof. Şeker “Özellikle küresel ısınmanın bir sonucu olan iklim değişikliği orman yangınlarının potansiyelini ciddi şekilde artırdı. Modern dünyada, orman yangınlarının erken uyarı sistemleriyle başlamadan önlenmesi, çıkış noktalarının tespiti, izlenmesi, hızlı ve planlı şekilde müdahale edilmesi, etkilerinin analizi ve sonrasında yanan alanların yeniden ağaçlandırılması gibi pek çok konu hava ve uzay tabanlı platformlardan elde edilen verilerin yapay zekâ yöntemleri ile entegrasyonuna dayalı bilişim teknolojilerinin kullanımı ile çözümleniyor. Dünya ve ülkemiz için oldukça yeni ve popüler olan bu teknolojiler ile ilgili en güncel bilgiler kitabımızda yer alıyor. Bu kitabı diğer çalışmalardan ayıran temel husus, iklim değişikliği, orman mühendisliği, uzaktan algılama, orman hukuku, iktisat gibi farklı bilim dallarının görüşlerinin bu kitapta ilk kez bir araya getirilmiş olmasıdır. Toplam 17 bölümden oluşan kitabımızda, orman yangınları geniş bir yelpazede farklı boyutlarıyla disiplinler arası bakış açısıyla ele alınıyor. Kitapta, son yıllarda sayıları gittikçe artan büyük orman yangınlarının sebepleri, organizasyonu ve idaresinin ele alındığı ilk bölümden itibaren iklim değişikliğinin etkileri, uzaktan algılama ve bilgi teknolojilerinin kullanımı, 2021 yılında meydana gelen yangınların mekânsal analizleri, İstanbul adaları için yangın risk haritaları, yangın sonrası orman toprağında meydana gelen değişimler ve ağaçlandırma çalışmaları, yangınların yaban hayatına etkileri, orman yangınlarının turizm üzerindeki etkileri ve hukuksal boyutları gibi çok değerli konular ele alındı. Kitabın hazırlanmasında 15 farklı kurumdan alanlarında uzman 37 araştırmacı katkı sundu.” dedi.
Orman yangınlarının önlenmesi erken uyarı sistemleriyle mümkün
Kitapta üç bölümün iklim değişikliğinin orman yangınlarıyla ilişkisine ayrıldığını vurgulayan Şeker bu konuda Türkiye’de çalışmalar yürüten en yetkin bilim insanlarının farklı görüş ve analizleri sunulduğunu söyledi. Kitapta ayrıca iklim değişikliği ile ilgili gelişmelerin yanında gelecekte yapılması gerekenler ve uluslararası platformlarda alınmış kararlar hakkında bilgiler sunulduğu bilgisini de verdi. Karbon salınımın azaltılması ile küresel ısınmanın durdurulması hedeflenirken, orman alanlarıyla yerleşim alanlarının birbirinden uzak tutulması, tarım faaliyetlerinin ormanların içine yönelmesinin önlenmesi de ormanlarımızı korumak açısından da çok önemli olduğuna dikkat çekti.
Orman yangınlarıyla mücadelede alınması gereken önlemler yangın öncesinde, sırasında ve sonrasında olmak üzere üç gruba ayrılabileceğinin altını çizen Prof. Dr. Muzaffer Şeker “Gelecekte orman yangınları ile tekrar karşılaşmamak için yapılması gerekenler arasında riskli bölgelerde yangına daha az duyarlı ormanların yetiştirilmesi, yangın risk haritalarının oluşturulması, yangına müdahale için gerekli su toplam noktası, yol ağı vb. altyapının hazırlanması, ormanların gece-gündüz havadan ve uzaydan izlenerek yüksek riskli noktaları belirleyen erken uyarı sistemlerinin kurulması yer alıyor. Özellikle erken uyarı sistemleri konusunda detaylı bir literatür taramasının da sunulduğu yeni teknolojilerin ve araçların tanıtıldığı bir bölüme de kitapta yer veriliyor.” dedi.
Kitabın tamamı için: https://bit.ly/3Fqdsph