TÜBA Asli Üyesi Prof. Gürsan ve Ekibinden “Zearalenon Sensörü”

TÜBA Asli Üyesi Prof. Gürsan ve Ekibinden “Zearalenon Sensörü”

TÜBA Asli Üyesi ve Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadriye Arzum Erdem Gürsan ve ekibi, bazı küfler tarafından üretilen, gıdalarda verim ve üretim kaybına neden olan ve bu gıdalar tüketildiğinde insan sağlığını tehdit eden mikotoksinlerin tespit edilmesini sağlayan bir sensör geliştirerek önemli bir başarıya imza attı.

Günümüzde bu analizler, ELISA Testi ile yapılıyordu. Gıdaların üretim ve tüketim aşamasına kadar küf mantarının yol açtığı bir mikotoksin olan Zearalenon’un (ZEN) tespiti araştırma ekibinin geliştirdiği yöntemle artık çok daha ucuz, hızlı ve kolay olacak.

BM Gıda ve Tarım Örgütü tarafından dünyada üretilen hububatın yaklaşık yüzde 25’inin mikotoksinlerle kontamine (bulaşmış) olmasının öngörüldüğüne yönelik rapor hazırlandığını hatırlatan Prof. Dr. Arzum Erdem Gürsan “Mikotoksinlere bağlı olarak üretimde verim ve kalite kaybının yanı sıra, bu ürünlerin tüketimi sonucunda çeşitli hastalıkların gelişmesi sebebiyle insan sağlığını tehdit ediyor, dolayısıyla her ülkede tarımsal ve işlenmiş gıdalarda mikotoksinlerin izlenmesi gerekiyor. Son çalışmalarımızdan birinde, bitkisel bir mikotoksin olan Zearalenon'un duyarlı ve seçimli şekilde elektrokimyasal analizini mümkün kılan maliyeti düşük ‘kullan-at' sensör teknolojisi (ZentoSens) geliştirilmesi konusunu ele aldık ve patent başvurusu yaptık. Çalışmamızda mısır unu, mısır nişastası ve malt içeceği gibi gıda örneklerinde Zearalenon analizi gerçekleştirdik.” dedi.

Prof. Dr. Arzum Erdem Gürsan ekibiyle birlikte araştırma laboratuvarında sağlık, gıda, çevre ve savunma sanayine yönelik biyosensörler tasarlıyor ve geliştirdikleri biyosensör sistemlerinin Hepatit B, AIDS, Zika virüsü gibi bulaşıcı ve Faktör V-Leiden Mutasyonu ve Akdeniz Anemisi gibi kalıtımsal bazı hastalıkların yanı sıra kanser, diyabet gibi hastalıklara ait çeşitli biyobelirteçlerin analizi, gıda kontaminantları ile çevresel kirleticilerin (ağır metaller, toksinler) analizinde kullanılması için çalışmaları yürütüyor.

Prof. Dr. Kadriye Arzum Erdem Gürsan kimdir?
1993 yılında Ege Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi’nden mezun oldu. 1996 yılında yüksek lisans derecesini, 2000 yılında doktora derecesini aynı fakültede Analitik Kimya Anabilim Dalı’nda tamamladı. 2000-2003 yılları arasında yardımcı doçent olarak, 2003-2009 yılları arasında doçent olarak Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Temel Eczacılık Bilimleri Bölümü Analitik Kimya Anabilim Dalı’nda çalıştı.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından 2006 yılında Fen Bilimleri Kimya alanında “TÜBİTAK Teşvik Ödülü” ve 2015 yılında Sağlık Bilimleri alanında “TÜBİTAK Bilim Ödülü”nün sahibi oldu. Ayrıca, 2017 yılında Asya Bilim Akademileri Birliği (Association of Academies and Societies of Sciences in Asia-AASSA)'nin "Bilim ve Mühendislikte Kadın (Women in Science and Engineering-WISE) Komitesi"ne “Üye” seçilen Prof. Arzum Erdem Gürsan, 2018 yılında kimya alanında önemli çalışmalar yapmış saygın bilim insanlarına verilen "The Royal Society of Chemistry – Fellow (FRSC)" ünvanını aldı.

Prof. Gürsan’ın ilaç, enzim ve nükleik asitlere dayalı olan elektrokimyasal biyosensörlerin geliştirilmesi ve çevre, gıda ve sağlık alanında uygulamalarına dönük birçok ulusal ve uluslararası iş birliğine yönelik çalışmaları bulunuyor. Bilimsel araştırmalarını "İlaç-DNA etkileşimleri, aptamer-protein etkileşimleri, kalıtımsal ve bulaşıcı hastalıklara dayalı dizi seçimli nükleik asit hibridizasyonu ve biyobelirteçlerin tayinine yönelik "kullan-at” prensibi ile çalışan yeni nesil biyosensör/ aptasensör teknolojilerinin tekli ve çoklu ölçüme dayalı geliştirilmesi ve uygulamaları" konularında yürüten Prof. Arzum Erdem Gürsan çalışmalarında manyetik partiküller, karbon nanotüpler, grafen ve grafene dayalı nanomalzemeler, nanoçubuklar, nanokablolar, nanopartiküller, dendrimerler, iletken polimerler ve biyopolimerlere dayalı elektrokimyasal biyosensörlerin geliştirilmesini hedefliyor.

2001 yılında TÜBA tarafından Üstün Yetenekli Genç Bilim İnsanları Ödüllendirme Programı (GEBİP) kapsamında “TÜBA- GEBİP Ödülü”ne layık görülen, 2007 yılında TÜBA Asosye Üyesi ve 2016 yılında TÜBA Asli Üyesi seçilen Prof. Arzum Erdem Gürsan, 2009 yılından bu yana Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Temel Eczacılık Bilimleri Bölümü Analitik Kimya Ana Bilim Dalı’nda dalında profesör olarak çalışmalarını sürdürüyor.

Detaylı bilgi için: http://www.arzumerdem.com/index.html