TÜBA Akademi Konferansı: Prof. Dr. Mehmet Karakaş’tan “Tüketim Kültürü ve İhtiyaçların Karşılanması”
Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karakaş “Tüketim Kültürü ve İhtiyaçların Karşılanması” başlıklı konferansını 28 Şubat 2018 Çarşamba günü saat 14:00’te Anadolu Üniversitesi Öğrenci Merkezi Salon 2009’da gerçekleştirecek.
Makinelerin insan yaşamına yoğun olarak nüfuz etmesiyle birlikte mal ve hizmet üretiminin kitlesel boyutlara ulaşmasının, dikkatlerin tüketim olgusunda toplanmasına yol açtığını ifade etti ve “Toplumsal yaşamdaki yeni rolleriyle tüketim, günümüzde hem neo-kapitalizmi yasallaştırmaya, hem de insanları fantezilerinde olduğu kadar, gerçekte de tüketici olmak için güdülemeye yarayan bir kültürel zihniyet haline gelmektedir. Toplumsal yaşamın bütün alanlarında kendini hissettiren tüketim zihniyeti, aynı zamanda bir kültürel iklim yaratmaktadır. Çünkü yeni tüketim tarzları, yaratılan iklimin toplumsal bağlamında bireylere biyolojik beslenme kadar hayati konuma sahip olan yeni bir yaşam tarzı sunmaktadır. Tüketim kültüründe ihtiyaçlar, bağlamlarından koparılarak içeriği farklı biçimlerde doldurulmaktadır ve bu durum döngüsel bir eksende gerçekleşmektedir. Tüketimin yeniden üretimi gibi. Yüklenilen anlamlara göre ihtiyaçlar, araçsal işlevsellikler kazanmaktadır. Neo-kapitalizmin şekillendirdiği tüketim kültürü, sürekli olarak bireyin denetimi dışındaki güçler tarafından belirlenen ve herkesin tüketici olmasını gerektiren bir ihtiyaçlar zinciri yaratmaktadır. Geleneksel toplumlarda, ihtiyaçların sınırsız ya da “doyurulamaz” olma olasılığı bile sosyal ya da ahlaki bir sorun olarak görülürken; tüketim toplumunda bireylerin sonsuz ihtiyaçlara sahip olabileceği ilkesi olağan kabul edilmektedir. Tüketim kültürü atmosferinde, meta-zihinsel bir irade ve düzen tarafından dayatılan tüketme biçimleri; “ihtiyaçları belirsiz ve sınırsız” hale getirmiş ve böylece “ihtiyaçların yabancılaşması” olgusu ortaya çıkmıştır. Bu kültürel zihniyet ortamında yaşayan bireyin sürekli olarak doyumsuzluk duyarlılığında tutulması, ihtiyaçları sınırsızlaştırmakta ve doğasına yabancılaşmaktadır. Böylece tüketim toplumunda üretilen metalarla ihtiyaçlar arasındaki ilişkide metaların kültürelleşmesi, bireyleri insani ve ahlaki olanın dışında bir ritüel alana sürüklemektedir. Dolayısıyla tüketen birey, ihtiyaçlarını karşılama noktasında özne olmaktan çıkmakta ve akıntıya sürüklenen nesne konumuna dönüşmektedir.” dedi.
Prof. Dr. Mehmet Karakaş konferans süresince; tüketim kültürünün bir meta-zihniyete dönüşümü ve bu zihniyetin ihtiyaçları yabancılaştıran rolü üzerinde tartışmayı amaçladığı bilgisini verdi.
Prof. Dr. Mehmet Karakaş kimdir?
1969 yılında Tokat’a bağlı Reşadiye ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Tokat’ta tamamladıktan sonra 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’ne kaydoldu; 1992-1997 yılları arasında aynı üniversitede yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamladı. 2005 yılında Sosyoloji alanında doçentlik, 2011 yılında ise profesörlük unvanını aldı.
Çalışma yaşamına 1993 yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak başladı. Kurucu bölüm başkanı olarak atandığı sosyoloji bölüm başkanlığı görevini, 1997-2011 ve 2008-2015 yılları arasında sürdürdü. 2007-2012 yıllarında üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğünü yaptı. 2012 yılında Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığına, 2014 yılında ise Sosyal Uygulamalar ve Araştırmalar Merkezi Müdürlüğüne ve 2 Temmuz 2015 tarihinden itibaren Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektör Yardımcılığı görevine atandı. Halen, araştırma merkez müdürlüğü, bölüm başkanlığı ve rektör yardımcılığı görevlerini sürdürmektedir. 2007-2012 yılları arasında AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi editörlüğünde bulunan Karakaş, çeşitli akademik dergilerde hakemlik, editörlük ve danışma kurulu üyeliği görevlerini yürütmektedir. Sosyoloji Derneği ve Türk Dünyası Sosyologlar Birliği üyesi olan Karakaş, 2012-2015 yıllarında TÜBA Asosye üyeliğinde bulundu. 2011 yılından itibaren ise ÜAK ve YÖK’te çeşitli komisyon üyeliği görevlerini yürüttü.
Yayınlanmış 4 adet kitabı, 3 adet ortak kitabı, 17 adet kitap bölümü, 7 adet uluslararası makale, 25 adet ulusal makale 5 adet uluslararası bildiri, çok sayıda ulusal bildirisi bulunmaktadır. Akademik uzmanlık alanları arasında Kimlikler Sosyolojisi, Kent Sosyolojisi, Milliyetçilikler, Tüketim, Yoksulluk, Küreselleşme, Türk Düşünce Tarihi, Polis ve Sorunları gibi konular bulunmaktadır. Evli ve iki çocuk babasıdır.
